علی حاتمی می گفت عبدالله اسکندری و جلال الدین معیریان شمس و مولانا هستند - مجله استخدام جدید

امروز 20 شهریورماه در آستانه روز ملی سینما و در آستانه زادروز این هنرمند ناگفته های جلال الدین معیریان از پیشکسوتان و چهره های ماندگار و نامدار چهره پرداری سینمای ایران را می خوانید.

به گزارش روابط عمومی موزه سینما، جلال الدین معیریان با بیان اینکه در یوسف آباد تهران به دنیا آمده است، گفت: از طریق یکی از معلم هایم آقای اسلامیان به سمت نقاشی گرایش پیدا کردم. در نوجوانی با مسعود کیمیایی و فرامز قریبیان هم کلاس بودیم و حتی خانه ما به خانه آقای کیمیایی نزدیک بود و در محوطه بیرونی خانه ایشان تئاتر اجرا می کردیم .

وی با اشاره به اهمیت گریم در سینما ادامه داد: من تاکید دارم گریم هنراست زیرا این حرفه بر پایه های نقاشی، مجسمه سازی و آرایش پایدار است. دراین هنر با اتکا به علوم روانشناسی ، مردم شناسی، فیزیک، شیمی، تاریخ عمومی، جغرافیای دنیای، آگاهی به سینما و ... می توان در راستای ایجاد زیبایی و شخصیت شناسی گام برداشت.

معیریان اظهار داشت: به شکل خاص به نام گریمور برای یک مجموعه اولین بار درسلطان صاحبقران کار کردم. زنده یاد علی حاتمی گریموری بنام آقای لاله زاری داشت که تست ها را او انجام می داد اما به دلایلی یک دفعه مجبور به ترک پروژه شد و مرحوم حاتمی که از قبل من را می شناخت دعوت کرد تا با او همکاری کنم.

وی ادامه داد: در دانشگاه هنرهای دراماتیک رشته گریم خوانده بودم و می دانستم گریم علاوه بر ذوق ، استعداد و خلاقیت به چه چیزهایی نیاز دارد . وقتی دیدم سلطان صاحبقران ماجرای ناصرالدین شاه است کتاب های زیادی در زمینه تاریخ و ناصرالدین شاه خواندم. آنقدر وارد جزئیات شدم که در یکی از کتاب ها خواندم ناصرالدین شاه یک خال گوشتی بزرگ در کنار گوشش داشته است بر همین اساس در روی صورت جمشید مشایخی در این فیلم خال را گذاشتم .

معیریان اظهار داشت: علی حاتمی از من پرسید که چرا این خال را گذاشتی و من برای او توضیح دادم در کتاب ها چنین چیزی روایت شده است. علی حاتمی در پاسخ به من گفت ما باید سعی کنیم در فیلم ها تاریخ را زیباتر به نمایش درآوریم و ناهنجاری که ممکن است توجه مخاطب را به خود جلب کند را استفاده نکنیم. اگر هم این خال را روی صورت ناصرالدین شاه نگذاری هیچ فردی نمی گوید که آنرا نگذاشتید.

وی ادامه داد: زنده یاد علی حاتمی معتقد بود ما هنر کلاسک را دنبال کنیم و رئال کار نکنیم و بر همین اساس شخصیت ها را مطلوب نشان دهیم، انسان ها طالب زیبایی هستند و ما باید تاریخ را زیباتر نشان دهیم. به همین دلیل نقش مهد علیا که زشت بود را او تاکید داشت همسرش بازی کند و چهره شان به زیباترین وجه ساخته شود . حاتمی می گفت ناصرالدین شاه مشایخی آن زمان است نمی خواهم او زشت باشد بلکه می خواهم تاریخ را زیبا نشان دهم. حتی در مورد شخصیت های منفی هم می گفت سعی نکن به خاطر منفی بودنشان رد چاقو در صورتش باشد زیرا بسیاری از منفی ها چهره خوبی دارند اما منفی هستند.

وی اظهار داشت: علی حاتمی درباره من و عبدالله اسکندری می گفت در چهره پردازی جلال الدین معیریان نگاه هنری و عبدالله اسکندری نگاه صنعتی دارد. او می گفت عبدالله اسکندری و جلال الدین معیریان شمس و مولانا هستند و هردو کار یکدیگررا تایید می کنند. من و عبدالله اسکندری دو دوست خیلی خوب درکنار هم اما با دیدگاه متفاوت بودیم.

معیریان با بیان اینکه بعد از انقلاب شروع به فعالیت های سینمایی کرده است،اظهار داشت: فیلم های آقای هیروکلیف ، هر سه نفرشان، زنده باد، پرواز به سوی مینو فیلم هایی بود که در ابتدای فعالیتم در سینما کار کردم که ادامه پیدا کرد تا به فیلم های علی حاتمی و سرب ساخته مسعود کیمیایی رسیدم.

معیریان با اشاره به حضورش به نام گریموردر میرزاکوچک خان توضیح داد: در میرزا کوچک خان برای نقش میرزا در ابتدا داریوش ارجمند درنظر گرفته شده بود و حتی تست گریم هم بر روی صورت او اجرا شده بود و ناصر تقوایی سلیقه خاص خودش را داشت . با تغییراتی که در کارگردانی داده شد بحث این بود که آیا میرزاکوچک خان را همچنان داریوش ارجمند که تست شده و لنز برایش گذاشته شده، بازی کند یا او را عوض کنند . در جلساتی که در اتاق گریم بود من به آنها گفتم تست گریم بر روی صورت داریوش ارجمند جواب داده است و برای این نقش مناسب است اما بهروز افخمی گفت به نظر من علیرضا مجلل که خود از خانواده میرزا کوچک خان است برای این نقش بهتر است. کاری که در کوچک جنگلی برای شخصیت ها انجام دادم با توجه به مسائل پیش آمده، نهایت دقت در شخصیت پردازی ها شد.

وی با اشاره به همکاری خود با خسرو سینایی هم گفت: زنده یاد خسرو سینایی از جمله کارگردان هایی است که سینما را خوب می شناسد و با عوامل به خوبی ارتباط برقرار می کند. در فیلم هیولای درون ما در دماوند بودیم که برف و سرمای کشنده و خطر حمله گرگ وجود داشت و در شرایط سختی کار کردیم. آقای سینایی توضیح دقیقی درباره شخصیت های فیلم دادند و من گفتم شخصیت اصلی باید مانند مجسمه ای باشد که ترک می خورد، خرد می شود و می ریزد . در آن شرایط با امکانات محدود فکر کردم که برای خوب درآوردن گریم شخصیت ها چیکار کنیم. در نهایت ترک ها با نظر خود خسرو سینایی با ترفندهای گریم و رنگ ایجاد شد.

معیریان درباره همکاری خود با محمد بزرگ نیا توضیح داد: به دلیل دوستی دیرینه و علاقه ای که به بزرگ نیا دارم به دلیل باسواد بودن او کارش را در فیلم طوفان بر عهده گرفتم . گریم هایی که برای شخصیت ها در این فیلم اجرا شده بود در زمان خودش قابل توجه است زیرا شخصیت ها در آب بودند و باید طوری گریم می شدند که گریم آنها پاک نشود اما به نظر خورم زحمت گریم در آن فیلم آنقدر نبود که منجر به دریافت جایزه شود.

وی ادامه داد: در مورد فیلم سرب ساخته مسعود کیمیایی خودم را شایسته دریافت جایزه می دانستم اما برای فیلم های غزال و طوفان دور از ذهنم بود اما فیلم اوینار حتما باید جایزه می گرفت زیرا این فیلم در تاریخ سینما و همچنین تاریخ گریم خودم حرف اول را می زند. برای اوینار فکر و ترفندهای زیادی در پشت گریم آن وجود داشت و بر روی گریم تک تک شخصیت های فیلم کار شده است اما در روز واقعه تعداد بازیگرانی که باید تست گریم می شدند 10 برابر اوینار است اما از نظر من گریم اوینار با روز واقعه قابل مقایسه نیست.

معیریان با بیان اینکه بهمن فرمان آرا کارگردان قوی و باسواد کشور است، بیان داشت: در فیلم خانه ای روی آب رضا کیانیان به دستور بهمن فرمان آرا خودش را چاق کرده بود و من هیچ نقشی در اینکه ایشان را چاق ارائه بدهم نداشتم و تنها در جزئیات کوچک و سفیدی موی سر دخیل بودم.

وی در سرانجام بیان داشت: من عاشق رشته گریم هستم و زندگیم را برای اینکار گذاشتم. دوره ازدواج، نامزدی و بچه دار شدن را به خوبی ندیدم زیرا دائم سر فیلم بودم. تولد بچه اولم را ندیدم زیرا در یزد بودم ، تولد بچه دومم سر گریم فیلم دیگری بودم و بچه سومم سر فیلم میرزا کوچک خان بودم اما در همه این روزها در کنار هنر چهره پردازی بودم و تعصب بسیاری روی این حرفه دارم و با عشق کار می کنم.

گفتنی است، این گفتگو به سفارش موزه سینمای ایران از طریق آقایان جواد طوسی و غلام حیدری در سال 1386 ضبط شده است و امروز برای اولین بارهمزمان با زادروز جلال الدین معیریان منتشر شده است. نسخه کامل این گفتگو در آرشیو این مجموعه فرهنگی- تاریخی نگهداری می شود.

یادآور می شود، موزه سینمای ایران به نام مجموعه ای فرهنگی و تاریخی که راوی سیر تاریخ و تحولات سینمای ایران است خود را موظف می داند نظرات و دیدگاه های سینماگران باتجربه و پیشکسوت را جمع آوری کرده تا نسل های آینده با نگاه و جهت زندگی حرفه ای و نحوه خلق وشکل گیری آثار هنرمندان و صاحب نظران هنر سینما آشنا شوند.