عید میلادی ارمنی های ایران چه شکلی است؟
به گزارش مجله استخدام جدید، استقرار ارامنه در ایران بیشتر در شهرهای تهران، قزوین، شهرکرد، آبادان، بوشهر، تبریز، ارومیه، اصفهان، مشهد، همدان و اراک بوده است. با این وجود مورخان ارمنی معتقدند آذربایجان و شهر تبریز عظیم ترین و متمرکزترین منطقه مهاجرنشینی ارمنی در ایران بوده است. حالا ارامنه تهران در محله های مختلف از جمله نارمک، مجیدیه، بهار شمالی، میرزای شیرازی، زرکش، ویلا و ونک پراکنده شده اند.
سال جاری با نزدیک شدن به سال نوی میلادی ویترین مغازه های منطقه ارامنه در نارمک مثل سال های گذشته آنچنان پر زرق و برق نیست و به گفته مغازه دارها بسته شدن مزرها و مسائل مالی سال جاری اجازه نداد تا کالایی وارد ایران گردد چون بیشتر محصولاتی که برای کریسمس استفاده می گردد شیشه ای هستند و کسی ریسک نمی نماید این اجناس را به صورت قاچاق وارد کند.
درخت کریسمس نیمه کاره ای جلوی مغازه اش گذاشته است. بر خلاف سال های گذشته ویترینش با اسباب بازی پر شده است. وقتی اجازه می گیرم تا از جلوی مغازه اش عکس بگیرم، می گوید: تزئیناتمان هنوز کامل نشده است.
داخل مغازه خلوت است. مابین صحبت هایمان چند مشتری وارد می شوند و قیمت می گیرند و دست خالی می فرایند. سابقه صاحب مغازه برای فروش محصولات تزئینی به 30 سال می رسد و کارش را هم خیلی دوست دارد اما اوضاع سال جاری را بر خلاف سال های دیگر توصیف می نماید: سال جاری که کرونا همه چیزو بهم ریخت. از طرفی اجازه واردات نمیدن، واسه همین جنس تو بازار نیست. وسایل کریسمس که گوی و اینجور چیزاس، بیشتر شکستنی ان، واسه همین حتی اگه یکی بخواد قاچاقی وارد کنه نمی صرفه چون تو فشار بار می شکنن. از 100 تا مغازه فقط 10تاشون وسایل مربوط به کریسمسو می فروشند. برخی جنسا هم اونقدر گرون شدن که کسی جرات نمی کنه برای فروش بیاره چون رو دستشون می مونه. خیلی از ارامنه هم تصمیم دریافت سال جاری به احترام کشته شده های جنگ قره باغ درخت کریسمس نذارن.
- از اقوام یا آشناهای شما کسی توی جنگ کشته شده؟
- ما کسیو نداشتیم اما همه مون خیلی ناراحتیم چون بالاخره یه سری آدم کشته شدن. میدونی خانوم؟ جنگ خیلی بده. به هر حال ما هم مثل شما که مثلا اگه یکی از اقوامتون فوت کنه عید ندارید، سالی که یکی از اقواممون فوت کنه درخت نمیذاریم. سال جاری هم بخاطر همین قضیه قره باغ، خیلیا درخت نذاشتن. درسته که ما ایرانی هستیم اما بالاخره تبار ارمنی داریم و برامون مهمه.
مشتری جوانی وارد مغازه می گردد و صحبت هایش نیمه کاره می ماند. مرد جوان شکلات می خواهد. مغازه دار بسته شکلات را چند بار بالا و پایین می نماید و می گوید: چند تا قیمت روش خورده و باید با دلار الان حساب کنم. درِ بسته را باز می نماید و دو شکلات را داخل کیسه می گذارد. مشتری یک آویز تزئینی کوچک هم بر میدارد و 100 هزار تومان کارت می کشد و می رود.
تزئین برخی از مغازه ها به مناسبت سال نو میلادی در محله ارمنی نشین نارمکمغازه دار صحبت هایش را از سر می گیرد: ما خودمون انتخاب نکردیم که تو کدوم منطقه تهران زندگی کنیم. هر کدوم از خونواده های ما بعد از مهاجرت توی یه جا از تهران ساکن شدن. بیشتر از منطقه عزیزخان یا همون خیابون حافظ آغاز کردن. قدیما هر چی تراشکار و قالب ساز تو ایران بود ارمنی بود اما حالا همه مهاجرت کردن و بچه هاشونم دنبال کار راحتن. حالا زندگی با این شرایط مالی سخت شده و ما حتی دیگه نمی تونیم یه سفر تا همین ارمنستان بریم. قبلنا دو میلیون تومن درمیاوردیم و با 200 هزار تومن می رفتیم ارمنستان اما حالا 5 میلیون درمیاریم و با 15 میلیون هم نمی تونیم بریم. نمی خوام بگم ارمنستان هم خوبه، نه. چون پول درآوردن و زندگی تو اونجا هم سخته. ارمنستان هیچی نداره؛ نه نفت داره، نه معدن. فقط سنگ داره اما بازم ارزش پولش از ایران بیشتره. منم خیلی دلم میخواد مهاجرت کنم و دوس دارم برم آمریکا پیشِ برادرم.
دو خانم مسلمان وارد مغازه می شوند و صحبت های مغازه دار را قطع می نمایند.
- درخت کریسمس دارید؟
- بله
- چنده؟
- از 250 تومن آغاز میشه تا سه تومن. شما چه سایزی می خواید؟ با تزئینات یا بدون تزئینات؟ هر چی درخت کوچیکتر باشه، تزئیناتشم کمتره. در نظر بگیرید که الان قیمت یه چراغ واسه درخت 100 تومنه.
- عروسکای بابانوئل تون چند؟
- اونا هم از 250 تومن آغاز میشه.
مشتری های فارسی زبان تشکر می نمایند و از مغازه بیرون می فرایند.
- مشتری فارس زیاد دارید؟
- بله. هر سال میان دنبال درخت کریسمس.
- چرا؟
- چون دلشون می خواد (می خندد).
ممنوعیت واردات باعث شده سال جاری مغازه های کمتری تزئینات کریسمس عرضه نمایندتعمیرکاری که مغازه دار منتظرش بوده از راه می رسد تا تابلوی مغازه اش را تعمیر کند. من هم از مغازه بیرون می زنم و سراغ چند زن که از خرید برگشته اند و هر کدام کیسه ای در دستشان گرفته اند می روم. از آنان درباره آداب و رسومشان برای سال نو میلادی می پرسم. آنان هم مثل همه ایرانیا خانه تکانی دارند و از اول آذرماه دست به کار می شوند اما اگر خانه هایشان احتیاج به تعمیرات یا رنگ کاری داشته باشد، این کارهایشان را تابستان انجام می دهند. چیدن درخت کریسمس را هم از همان آذرماه آغاز می نمایند اما دو نفرشان می گویند به خاطر جنگ قره باغ سال جاری را درخت نمی گذارند. آنهایی که درخت تزئین می نمایند، تا دو هفته آن را نگه می دارند. قدیم ها که درخت ها طبیعی بوده تا جشن دیاراندآراج یا درندز که چهل روز بعد از ژانویه برگزار می گردد صبرمی نموده اند و درخت را می سوزاندند؛ چیزی شبیه چهارشنبه سوری خودمان.
هوا سرد است و از تعداد زنان کم می گردد. من هم از آنان جدا می شوم و می روم داخل کافه ای کوچک که خالی است. دیوارهای کافه با عکس های مختلف تزئین شده است. صاحب کافه یک پسر جوان است. حسابداری خوانده و لیسانس گرفته. میخواهد سربازی برود و تصمیم داشته بعد از خدمت به ارمنستان مهاجرت کند: من و چند تا از دوستام برنامه داشتیم بعد از سربازی مهاجرت کنیم و بریم ارمنستان اما خب با این شرایط مالی دیگه نمیشه بهش فکر کرد. حتی دوست و آشناهایی هم که مهاجرت نموده بودن بعد از جنگ ارمنستان و آذربایجان برگشتن ایران چون شرایط مالی اونجا هم خیلی بهم ریخته س. من از زبون خیلیا شنیدم که بعد از مهاجرت گفتن هیچ جا ایران نمیشه اما آخه گرونیای ایران هم کمر آدمو می شکونه.
جوان با حوصله زیاد کارش را انجام می دهد و درباره حال و هوای سال نو میلادی سال جاری می گوید: سال جاری حال و هوای کریسمس خیلی پیچیده شده و تا جایی که می دونم سال جاری تو ارمنستان درخت نمیذارن. ایران هم همین طوره. خود ما هم درخت نمیذاریم.
- شما سال جاری ارمنستان نمیرین؟
- نه. با این شرایط دلار کسی همچین ریسکی نمی کنه. خیلی از فامیلای ما که تقریبا هر سال می رفتن هم سال جاری قصد ندارن برن.
- از کسب و کارت راضی هستی؟
- این کار که شغل به حساب نمیاد. یه کافه جمع و جوره. یه آب باریکه س که تا بعد از سربازی بتونم باهاش روزگار بگذرونم. اینجا هم محله شلوغی نیست که مشتری زیادی داشته باشم.
کافه کوچکی که صاحبش یک جوان ارمنی استقهوه ای را که سفارش داده ام آماده می نماید و دستم می دهد. از مغازه بیرون می زنم. خیابان خلوت است و بیشتر مغازه ها خالی اند. فروشنده ها با گوشی هایشان سرگرمند. کمتر ویترینی با درخت کریسمس و رنگ های قرمز و طلایی تزئین شده است.
منبع: گردشبان