آثار طولانی مدت مصرف الکل در جوانی: چگونه مصرف مفرط الکل در جوانی مغز را برای همواره تغییر می دهد؟ - مجله استخدام جدید

مطالعات آزمایشگاهی: از موش ها تا شبیه سازی انسانی

برای دستیابی به درک عمیق تری از تأثیر الکل، تیمی از پژوهشگران از موش ها به عنوان مدل آزمایشگاهی استفاده کردند. موش ها به علت داشتن فیزیولوژی مشابه انسان، ابزاری مؤثر برای مطالعه تأثیرات زیستی بلندمدت هستند. در این مطالعه، موش های هشت هفته ای (معادل اوایل بزرگسالی در انسان) در یک برنامه مصرف الکل داوطلبانه قرار گرفتند. به آن ها محلولی حاوی اتانول (Ethanol) داده شد که برای شبیه سازی شرایط binge drinking طراحی شده بود. برای افزایش اثرات، مصرف محلول در محیط تاریک انجام شد و در روزهای مشخصی آب از دسترس موش ها خارج شد تا رفتارهایی مشابه مصرف مفرط الکل در انسان ایجاد گردد.

این رژیم به مدت چهار هفته ادامه یافت. پس از آن، موش ها به مدت 9 تا 12 ماه فقط آب مصرف کردند که معادل چند دهه در طول زندگی انسانی است. نتایج نشان داد که حتی پس از این دوره طولانی، تغییرات عمیق در عملکرد نورون های کلیدی مغز همچنان وجود داشت.

چگونگی تأثیر الکل بر نورون های کلیدی مغز

مغز انسان برای عملکرد صحیح به تعادل میان دو نوع اصلی از نورون ها احتیاج دارد: نورون های پیرامیدال (Pyramidal) و گابائرژیک (GABAergic). نورون های پیرامیدال به عنوان نورون های هیجانی عمل می نمایند و مغز را به انجام فعالیت های پیچیده وادار می سازند، درست مانند پدال گاز در یک خودرو. در مقابل، نورون های گابائرژیک به عنوان ترمز عمل می نمایند و فعالیت های اضافی یا خطرناک را کنترل می نمایند. این تعادل میان گاز و ترمز برای انجام وظایف شناختی مانند تصمیم گیری و حافظه لازم است.

پژوهشگران دریافتند که مصرف الکل در جوانی این تعادل حیاتی را مختل می نماید. نورون های پیرامیدال تحت تأثیر الکل، توانایی کمتری برای برقراری ارتباط با سایر نورون ها پیدا کردند، به طوری که فشار بیشتری برای فعال شدن احتیاج داشتند. این تغییر به طور نمادین شبیه به خودرویی است که برای حرکت احتیاج به فشردن شدیدتر پدال گاز دارد. از سوی دیگر، نورون های گابائرژیک نیز دچار فعالیت غیرطبیعی شدند، به طوری که انتقال دهنده عصبی گلوتامات (Glutamate) به صورت غیرقابل کنترل به آن ها سیگنال می داد.

تغییرات ماندگار حتی پس از پرهیز طولانی مدت

یکی از نکات مهم این پژوهش، ماندگاری تغییرات مغزی حتی پس از دهه ها پرهیز از مصرف الکل بود. در مدل آزمایشی موش ها، این دوره معادل حدود دو دهه در زندگی انسانی است. پژوهشگران مشاهده کردند که هرچند بعضی از تغییرات عصبی به حالت عادی بازگشته بودند، اما بسیاری از اختلالات سیگنال دهی میان نورون ها همچنان وجود داشتند. به ویژه، نقص در توانایی نورون های پیرامیدال برای برقراری ارتباط با سایر نورون ها همچنان به وضوح مشاهده می شد. این یافته ها نشان می دهند که مصرف مفرط الکل در جوانی می تواند به آسیب های غیرقابل بازگشت در مغز منجر گردد.

شباهت با اختلالات شناختی مرتبط با زوال عقل

پژوهش ها بعلاوه نشان دادند که الگوی اختلالات ایجادشده در مغز موش ها شباهت زیادی به تغییراتی دارد که در مغز بیماران مبتلا به آلزایمر و دیگر اشکال زوال عقل مشاهده می گردد. یکی از ویژگی های این اختلالات، فعالیت غیرعادی انتقال دهنده عصبی گلوتامات بود که منجر به افزایش فشار بر نورون های گابائرژیک شد. این تغییرات، اختلالاتی در حافظه و عملکردهای شناختی ایجاد می نماید که معمولاً در مراحل اولیه بیماری های مرتبط با زوال عقل دیده می گردد.

آیا این آسیب ها قابل جبران هستند؟

هرچند یافته ها بر ماندگاری بعضی تغییرات مغزی تأکید دارند، اما پژوهشگران امیدوارند که با استفاده از دانش نو، راه هایی برای بهبود این آسیب ها پیدا گردد. یکی از رویکردهای امیدوارنماینده استفاده از پروتئین سوماتواستاتین (Somatostatin) است که به بهبود عملکرد نورون های آسیب دیده یاری می نماید. این پروتئین می تواند در آینده به عنوان بخشی از درمان های هدفمند برای کاهش اثرات مخرب مصرف الکل در جوانی مورد استفاده قرار گیرد.

درس هایی برای سلامت عمومی

یافته های این پژوهش پیامدهای مهمی برای سلامت عمومی دارد. این نتایج نشان می دهد که آگاهی بخشی در خصوص خطرات مصرف مفرط الکل در دوره های حساس زندگی، به ویژه جوانی، می تواند نقش حیاتی در کاهش آسیب های بلندمدت ایفا نماید. بعلاوه این تحقیقات نشان دهنده اهمیت پیشگیری و درمان به موقع در کاهش خطرات زوال عقل و اختلالات شناختی است.

نتیجه گیری: اهمیت تصمیم گیری آگاهانه در دوران جوانی

این پژوهش تأکید می نماید که تصمیمات دوران جوانی می توانند تأثیرات عمیقی بر سلامت بلندمدت انسان داشته باشند. مصرف مفرط الکل، هرچند ممکن است به ظاهر بی ضرر به نظر برسد، اما می تواند پیامدهایی داشته باشد که در میانسالی و حتی سالمندی آشکار شوند. بنابراین، آگاهی از این خطرات و اتخاذ تصمیمات مسئولانه در دوران جوانی، برای حفظ سلامت مغز در بلندمدت لازم است.

منبع

Neurobiology of Agingمنبع: یک پزشک