بهمنی: ممیز در نگاه مردم کسی است که فکرشان را قیچی می نماید - مجله استخدام جدید

در ابتدای این برنامه مهدی قزلی مدیرعامل این بنیاد گفت: کتابخوانی ما وابسته به شرایط و اسباب و دلایلی است. ما این نشست را با این نیت برگزار کردیم تا اشاره کنیم در وانفسای تصمیم گیری های متعدد، یکی از دلایل کتاب خوانی مردم، کسانی هستند که کتاب پرفروش می نویسند. بالاخره این که کتاب هایی وجود دارد که مردم باتبلیغ یا بی تبلیغ به سراغ آن ها می فرایند و شماره چاپشان را عوض می نمایند، مساله ای است که باید آنالیز شود.

وی اضافه کرد: این کتاب ها دارد توسط مردم خوانده می شود. پس هر بنیاد و نهادی باید این امکان را فراهم کند تا از فراورینمایندگانشان تقدیر شود. در این زمینه از بعضی ها تقدیر شده و از بعضی دیگر نه. بعضی از کتاب های پرفروش فاخر هستند و بعضی عامه پسند. در این جلسه قصد دارم مرز بین این دو را بردارم. هر دو گروه باعث می شوند مردم کتاب بخرند و بخوانند. کتاب خواندن در مرحله اول یک کار فرهنگی است. این که چه کتابی بخوانیم، یک بحث دیگر است. متاسفانه بچه های ما در سنین پیش از دبستان، به جای کتاب به دست دریافت،(نمی گویم کتاب خواندن، بلکه به کتاب به دست دریافت را می گویم،) عادت می نمایند که به تماشای تلویزیون یا انیمیشن بنشینند.

این داستان نویس ادامه داد: در هفته کتاب، گروه هایی مانند معاونت فرهنگی وزارت ارشاد و بنیادهایی مانند ما که در زمینه کتاب مسئولیت داریم و گاهی باید پاسخگو باشیم، مجموعه ای از آمار را روی کاغذ جمع می کنیم. این آمارها باید آنالیز شوند که از کجا می آیند. اما در این اعلام آمارها سهم کسانی که این آمارها را فراوری می نمایند، فراموش می شود؛ در همه جای گفتمان فرهنگی غائب هستند ولی در آمار کتاب حضور دارند. به نظرم فضای دولتی فرهنگی باید به این بخش جامعه توجه کند و حرف هایشان را بشنود. اما این اتفاق نیافتاده است. بنابراین به دوستانی که در این جلسه حاضرند، گفتیم که به این نشست بیایند. بعضی از دوستان، می گفتند اولین بار است که برای چنین برنامه ای به ما زنگ زده و خبر داده اند. بعضی با جریان اجرایی مشکل داشتند و نیامدند و بعضی ها هم گفتند چون بار اول است، نمی آییم.

قزلی گفت: از آن هایی که پرمخاطب هستند، 2 درخواست دارم. از آن هایی که فاخر پرمخاطب هستند، می خواهم که از سخت نویسی دوری نمایند. فکر می کنم با توجه به شرایطی که در آمار داریم، زیاد کتاب نمی خوانیم. در این شرایط احتیاج داریم نویسندگان آثار فاخر، ضمن حفظ وزانت اثر، به گونه ای بنویسند که مردم بخوانند. مانند شعر حافظ که پدربزرگ من سر زمین کشاورزی زمزمه اش می نماید و اساتید دانشگاه هم آن را حفظ هستند. از نویسندگان عامه پسند پرفروش هم باید خواست که مسئولیت این پرمخاطب بودن خود را قبول نمایند. توجه به دغدغه های اجتماعی، مالی و دینی مردم چیزی نیست که اگر نویسنده خواست کتابی بنویسد، نسبت به آن ها بی توجه باشد.

در ادامه یادداشتی از رضا امیرخانی در این جلسه قرائت شد و سپس محمدعلی بهمنی از جمله غزلسرایان پرفروش گفت: اگر دستنوشته آقای امیرخانی به جای سخنرانی هر یک از ما، یک بار خوانده شود خوب است چون حرف های درستی در آن زده شد. یک ناباوری بین اهل کتاب وجود دارد. اگر فکر می کنیم که مردم، کم کتاب می خوانند، بخشی از آن به ناباوری که به وجود آمده بر می شود. یکی از دلایلش واژه ممیزی است. قرار است مسئولان ارشاد افرادی را برای کارشناسی آثار دعوت نمایند که آثار را خوانده و کارشناسی نمایند اما نگاه کنید که ما عنوان کارشناس را کجاها به کار می بریم! حتی خود ارشاد هم به این دوستان، نام کارشناس نداده بلکه آن ها را به نام ممیز استخدام می نماید.

شاعر من زنده ام هنوز و غزل فکر می کنم گفت: مخاطب های ما این باور را دارند که ممیز کسی است که فکرشان را قیچی می نماید. به نظرم سعی کنیم همین یک بخش را حل کنیم تا مسائل زیادی حل شود. یا حداقل سعی مان را بکنیم تا باور کنیم این هایی که دعوت کردیم تا کتاب ها را آنالیز نمایند، کارشناس هستند. رسیدگی به مساله ممیزی، بخشی از چراهای ما را حل می نماید. اما سوال مهم دیگر این است که بخشی از کتاب هایی که به عنوان پرفروش معرفی می شوند، تحمیل می شوند. یعنی کتاب هایی هستند که به عنوان پرفروش تحمیل می شوند ولی واقعا فروشی ندارند و باید به این و آن هدیه داده شوند و آن هم که هدیه گرفته، چندین بار این کتاب ها را هدیه می گیرد و در پستوی خانه اش می گذارد و مسلما نباید خوانده شود.

وی گفت: گاهی کتابی را تبلیغ می نمایند و انسان خشنود می شود. بعد می بینیم هیچ پشتوانه ادبی ندارد ولی شماره چاپش مرتب بالا می رود. واقعیت این است که ما فکر می کنیم می توانیم همه را گول بزنیم. و واقعیت این است که خودمان هم کتاب نمی خوانیم.

بهمنی گفت: یک مشکل دیگر این است که خود اهالی قلم هم نمی دانند رقم واقعی چاپ کتابشان چند است. یعنی بین چاپ دهم و یازدهم کتابشان، چند نوبت دیگر چاپ خورده است؟ این شرایط هم برایشان تحقیرآمیز است که برای اثری که بسیار برایش زحمت کشیده اند، تبلیغ نشود و مورد تبلیغ قرار نگیرد.