جیرفت در یک نگاه - مجله استخدام جدید

جیرفت شهری در جنوب استان کرمان است. این شهر در دره ای پهن قرار گرفته و دارای موقعیتی دشتی و کوهستانی است و به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی و طبیعی به هند ایران معروفیت دارد. جیرفت علاوه بر دارا بودن طبیعتی بی نظیر، دارای تاریخ و فرهنگی کهن و باستانی نیز است که چندی پیش اکتشافات باستان شناسان در این شهر، بسیاری از ادعاهای تاریخی را دچار شک کرد. اما در اصل تمدن بین النهرین (میان رودان) از تمدن جیرفت قدیمی تر است. جیرفت یکی از شهرهای کمتر شناخته شده در میان گردشگران داخلی و خارجی است. این شهر، قطب اول تولید هندوانه در ایران به شمار می رود. در جیرفت، به واسطه حاصل خیزی و پتانسیل اقتصادی بالا، زمین قیمت نسبتا زیادی دارد. در این شهر به عنوان یکی از کهن ترین شهرهای ایران، حدودا 200 نوع محصول زراعی، دامی و باغی تولید می شود.

جغرافیا

جیرفت 720 متر از سطح دریا ارتفاع دارد و به دلیل همین ارتفاع کم و واقع شدن در عرض های جنوبی کشور دارای تابستان های گرم و نسبتا مرطوب و زمستان هایی معتدل و کوتاه است. کوه های جیرفت دنباله رشته کوه زاگرس هستند. در طول سال این شهر تحت تاثیر وزش بادهای منطقه ای و برون منطقه ای متنوعی قرار می گیرد که آب و هوای آن را دستخوش تغییرات می کند. در جیرفت رودهای فصلی و دائمی زیادی در جریان اند.

تاریخچه

جیرفت یکی از کهن ترین شهرهای ایران محسوب می شود. پس از کشف یک زیگورات و کتیبه های آجری به خطی ناشناخته، این منطقه به بهشت باستان شناسان معروفیت پیدا کرد.

همچنین مطالعات نشان می دهد که در گذشته جیرفت بزرگ ترین مرکز تجاری جهان بوده است. جیرفت در دوران پس از اسلام نیز کشمکش های تاریخی بسیاری به خود دیده است. در دوره سلجوقی، بر آبادانی این منطقه با ساخت کاروان سراها، مدارس و مساجد بسیار افزوده شد. جیرفت قبل از حمله مغول یکی از شهرهای آباد و ثروتمند جهان اسلام بود و پس از حمله آن ها به کلی ویران شد.

فرهنگ و مردم شناسی

پوشاک در بین مردم کرمان به سه دسته کلی محلی، بلوچی و زرتشتی تقسیم می شود. زنان شلیت، چارقد، یل و پیرهن می پوشند. مردان نیز کلاه گرد نمدی، مچ پیچ، قبا و جلیقه بر تن می کنند.

جیرفت را از لحاظ زبانی می توان به سه نقطه، کوهستانی جبالشاخص، کوهستانی ساردوئیه و جیرفت مرکزی تقسیم کرد. در جبالشاخص، لهجه جبالشاخصی و در ساردوئیه لهجه ساردوئی رواج دارد. این دو لهجه در میان گویشوران به آسانی از هم تمیز داده می شوند، بیشتر واژگان آن ها با فارسی مشترک است یا تغییر آوایی در آن ها اجرا شده و تعدادی از لغات رایج میان آن ها مختص همان نواحی است.

وجود عشایر، اقلام و گروه های مختلف و اجتماع آن ها در شهرستان جیرفت، موجب شکل گیری آداب و رسوم و سنت های مختلف شده است. رسم چوچاپ یا پایکوبی چوب یکی از آداب و سنن قدیمی مردم شهر جیرفت است که به همراه موسیقی خاص این منطقه اجرا می شود.

گردشگری و صنایع دستی

جیرفت را بهشت باستان شناسان می نامند. از دیدنی های طبیعی و تاریخی جیرفت می توان به غار شعیب، موزه جیرفت، قلعه سموران، آرامگاه سالار رضا، آرامگاه امیر حیدر (گورخانه)، کاروانسرای گنجعلی خان، مسجد شهر قدیم جیرفت (دقیانوس)، محوطه باستان شناسی روستای کنارصندل، شهر دقیانوس جیرفت، ساردوئیه، روستای محطوط آباد، روستای جبال شاخص، هلیل رود، رشته کوه جبال شاخص، موزه باستان شناسی جیرفت و آبشار سرنکوه اشاره کرد.

از مشهورترین و شاخص ترین سوغات و صنایع دستی جیرفت نیز می توان به قالی گل سرخ اشاره کرد که صادرات آن در جهان معروفیت بسیار دارد و قدمتش به 300 سال می رسد. سفالگری، حصیربافی، پلاس بافی، خورجین و گلیم، آینه دوزی و سفره بافی از دیگر صنایع دستی این منطقه هستند.

تراش سنگ های قیمتی که در هزاره سوم پیش از میلاد در جیرفت منسوخ شده بود، دوباره به یاد مردان و زنان باستان شهر جیرفت به عنوان سوغات و صنایع دستی رواج پیدا کرده است.

غذاهای محلی جیرفت همانند سایر غذاهای محلی استان کرمان، لپه پلو با زیره، مجور کدو، خورش به آلو، کشک کدو و خورش آلوچه است.