خاصیت ضد باکتریایی سم مار افعی زنجانی - مجله استخدام جدید

به گزارش خبرنگاران، پس از شش دهه استفاده گسترده از آنتی بیوتیک های مختلف، اکنون باکتری های بیماری زا به طور فزاینده ای در برابر بسیاری از عوامل ضد میکروبی مقاوم شده اند.

به همین علت پژوهشگران در پی یافتن ترکیبات و مولکول های جدیدی برای جایگزینی آنتی بیوتیک ها هستند. منابع زیستی و طبیعی مانند زهر جانوران سمی از مواردی هستند که برای درمان بیماری های ناشی از میکروارگانیسم های مقاوم به آنتی بیوتیک های رایج مورد توجه قرار گرفتند.

مشاهدات نشان داده که با وجود آلودگی های شدید دهان و نیش مارها، به ندرت در محل گزش مارهای سمی عفونت های باکتریایی ایجاد می گردد. این مشاهدات به این فرضیه منجر شد که سم مار دارای مواد ضد باکتریایی است.

بر همین اساس پژوهشگران با انجام یک مطالعه اثرات ضد باکتریایی و سمیت سلولی سم خام مار افعی زنجانی را در شرایط آزمایشگاهی مورد آنالیز قرار دادند. افعی زنجانی یکی از مارهای سمی ایران است که در منطقه ها شمالی ایران و استان های گیلان، زنجان، آذربایجان شرقی و قزوین یافت می گردد.

محققان پس از جمع آوری سم مار، برای آنالیز تاثیر ضد باکتریایی آن را به محیط کشت باکتری های استافیلوکوکوس اورئوس، اشرشیا کلی و باسیلوس سوبتیلیس اضافه کردند و پس از 24 ساعت درصد بقای آن ها را مورد ارزیابی قرار دادند. بعلاوه تاثیر این سم بر روی رده سلولی سرطان کبد هم آنالیز شد.

نتایج این مطالعه نشان داد که سم مار افعی زنجانی بر روی رشد دو سویه باکتری باسیلوس سوبتیلیس و استافیلوکوکوس اورئوس تاثیر مهاری دارد. ولی این سم اثر مهاری بر رشد باکتری اشرشیا کلی نداشت.

بعلاوه نتایج نشان داد که سم این مار در غلظت های مختلف می تواند باعث از بین بردن رده سلولی سرطان کبد می گردد و می تواند آپوپتوز و نکروز را در این سلول ها القا کند.

پژوهشگران این مطالعه پیشنهاد می نمایند تحقیقات بیشتری به منظور جداسازی و شناسایی ترکیبات ضد باکتری موجود در سم خام افعی زنجانی انجام گیرد و سمیت ترکیبات هم آنالیز گردد.

در انجام این تحقیق فرشید غلامی، جمیل زرگان و اشکان حاجی نورمحمدی؛ پژوهشگران دانشگاه جامع امام حسین، حمیدرضا گودرزی؛ استادیار موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی و حسین ثبوتی از مرکز تحقیقات بهداشت و تغذیه دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله با یکدیگر مشارکت داشتند.

یافته های این مطالعه بهار امسال به صورت مقاله علمی با عنوان آنالیز اثرات سمیت سلولی و ضد باکتریایی سم خام افعی زنجانی در شرایط آزمایشگاهی در مجله علمی پژوهشی سازمان نظام پزشکی منتشر شده است.