کرونا بخشی از جنگ نامتقارن، کنار گذاشتن اروپا از دایره قدرت جهانی - مجله استخدام جدید

با ما سفر کنید و با تور دور اروپا از قاره سبز دیدن کنید و با دریافت خدمات ویزای شینگن از گردش به دور اروپا لذت ببرید.

با توجه به تأثیر بسیار زیاد این ویروس بر جهان از جنبه های مختلف، بسیاری معتقدند تغییر در نظم موجود جهانی و روابط بین الملل در دوره پساکرونا اجتناب ناپذیر خواهد بود.

در این راستا خبرنگاران گفتگویی را با مهمت اوگوتچو رئیس باشگاه انرژی لندن و مشاور نخست وزیر سابق ترکیه انجام داده است که در ادامه می آید.

*ویروس کرونا چه تأثیراتی بر نظم فعلی جهان خواهد گذاشت؟

در خصوص نظم نوین جهانی، به ویژه در طول 30 سال پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، بحث های زیادی اجرا شده است. با این حال ما هنوز نتوانسته ایم یک طرح جدید و عملی را برای حکمرانی جهانی در تجارت، امور مالی، سرمایه گذاری، ژئوپلیتیک و انرژی ایجاد کنیم، و با تمامی تغییرات و الزامات شگرف آن به خوبی سازگار شویم.

یکی از دلایل این امر، عدم تمایل آمریکا به عنوان تنها ابرقدرت، برای گشودن فضا در عرصه بین المللی برای سایر قدرتهای پویای در حال ظهور همانند چین، هند، روسیه، برزیل، اندونزی و همچنین وزنه های منطقه ای از قبیل ترکیه و ایران است.

با توجه به اینکه همه ما این موضوع را می دانیم که تنها راه پیروزیت، احیای روح همکاری و همبستگی بین المللی است، روزنه امیدی به وجود آمده است. بدیهی است که هیچ ملتی به تنهایی قادر نخواهد بود که چنین بیماری خطرناک و پیامدهای آن را مهار کند. به همین دلیل است که سه گانه ایالات متحده، چین و اتحادیه اروپا که هدایت جهان را برعهده دارند، باید فوراً یک برنامه همکاری، نه تنها برای خودشان بلکه برای کل جهان آماده نمایند. این برنامه ممکن است به ما یاری کند تا پایه های یک نظم جهانی دیرینه را برای پذیرفتن واقعیت های جدید در زمین ایجاد کنیم تا زخم های سیاره خود را التیام بخشیم.

با این حال، به نظر من، تحقق این خواسته، به این زودی ها انجام نمی گیرد و مهم نیست که چقدر ما به آن تمایل داشته باشیم زیرا شرایط فعلی است که آن را به ما تحمیل می نماید و رهبران واشنگتن، بروکسل، مسکو و پکن هنوز آماده برداشتن این گام حیاتی برای تحقق این خواسته نیستند. آنها بیشتر از آنکه دغدغه بازنویسی قوانین حاکم بر تمام زندگی افراد در این سیاره را داشته باشند، بیشتر نگران ثروت رو به کاهش و آرزوهای خود هستند.

آنها نمی خواهند که توازن شنماینده قدرت به هم خورده و به سایر کسانی که در این موازنه قدرت هستند امتیازی داده شود. متأسفانه فرصت های از دست رفته، عواقب مخربی به همراه خواهند داشت.

*نظم فعلی جهان بیشتر مبتنی بر روینمودهای لیبرالیسم و تا حدودی رئالیسم است. نقایص روینمودهای گفته شده در مواجهه با ویروس کرونا چیست؟

باید اعتراف کنیم که همه گیری ویروس کرونا، مانند حملات 11 سپتامبر 2001، بحران مالی سال 2008 و بسیاری از اتفاقات عظیم ناگوار قبل از آن، شوک عظیمی به همراه آورده است که به این زودی ها از بین نخواهد رفت.

ما نمی دانیم که این ویروس تا چه زمانی ادامه می یابد و آیا موج دوم این ویروس و یا ویروس دیگری آنطور که گفته شده وجود خواهد داشت تا ما را بیش از این شوکه کند.

در حالی که انتظار داریم اقدامات مشترک و هماهنگ در سطح جهانی رخ دهد، شکاف بین مراکز قدرت سنتی یعنی ایالات متحده و اروپا رو به گسترش بوده و همبستگی داخلی رو به تضعیف است. روسیه در کوشش است تا در اوراسیا موقعیت مهمی را به عنوان حیاط خلوت برای خود ایجاد نموده و حتی در خاورمیانه و حوزه مدیترانه با یک ازدواج صوری با چین موقعیت هایی را برای خود فراهم آورد.

آیا رهبری چین می تواند شکاف باقی مانده از ایالات متحده را پر کند؟ آیا پکن می تواند فراتر از نقش ابرقدرت منطقه ای ظاهر شده و رقابت های سرمایه گذاری آزاد و تجارت جهانی را به عهده گیرد؟ آیا این کشور می تواند در تغییرات آب و هوایی و انرژی نیز نفش رهبری را ایفا نماید؟

چین در کوشش است تا مسائل مالی ساختاری خود را که حتی قبل از وقوع فاجعه ووهان نیز وجود داشته است را رفع کند.

البته اینکه آیا قدرت دولت چین دلیل اصلی پیروزیت آمیز این کشور در کاهش و شاید حتی توقف انتقال داخلی ویروس است جای سوال دارد. آیا چین از این بحران، با یک قدرت جهانی مقتدرتری ظاهر خواهد شد؟

این بحران همچنین شکافهای واضحی را در سیاست های آمریکا ایجاد نموده است. اقدامات دفاعی در برابر حملات بیولوژیکی جز اصلی امنیت ملی است. ایالات متحده قبل از آغاز شیوع عظیم بعدی، باید فناوری بیشتری را برای کار در زمینه ردیابی بیماری ها همانطور که چین با پیروزیت انجام داد، بکار گیرد.

اتحادیه اروپا با مسائل فزاینده ای روبرو است. کشورهای جنوبی و شمالی اروپا با یکدیگر رقابت می نمایند، در حالی که ویکتور اوربن نخست وزیر مجارستان در مبارزه با شیوع بیماری به مراتب مقتدرانه تر ظاهر شد. جای تعجبی نخواهد بود که اگر اتحادیه اروپا کشورهای ضعیفش از گروه اعضای قدرت جدا شود.

من معتقدم که برای پیروزی در مبارزه با ویروس کرونا و بهبود سریع پس از آن، سیستم های مالی و سیاسی آزاد، شفاف و کارآمد ضروری است. شکاف رهبری از هر شکاف دیگری در غرب عظیم تر است.

با وجود همه احتمالات، ما باید خوش بینی خود را حفظ نموده و خود را برای جلوگیری از یک فاجعه غیر منتظره آماده کنیم.

* گرچه شیوع ویروس، روینمودهای رئالیسم و اصل محوری این مکتب یعنی خودیاری را در کانون توجه قرار داده است، اما نواقص رویکرد رئالیسم را که مبتنی بر امنیت دولتی با موضوع امنیتی نظامی است را نشان داده است. شیوع ویروس همچنین نشان داد که اقتصادهای نظامی نیز قادر نیستند امنیت ملت ها و دولت ها را در دوره پسا کرونا حفظ نمایند. نظر شما در خصوص این چیست؟

در جهانی که به طور فزاینده ای بهم پیوسته است تأثیر جهانی شیوع یک بیماری محلی نیز می تواند عواقب سیاسی، اجتماعی و مالی گسترده ای داشته باشد.

ارتش نمی تواند از اثرات ویرانگر آن فرار کند. در عصر موشک های بالستیک بین قاره ای، بمب افکن های دوربرد و هواپیماهای بدون سرنشین کنترل از راه دور، نقش ارتش نیز تغییر خواهد نمود.

اگرچه ما هنوز در مناطق مختلف جهان، شاهد جنگ های مستقیم یا نیابتی هستیم اما من معتقدم که جنگ های آینده دیگر با تانک، جنگنده ها و موشک ها صورت نخواهد گرفت. جبهه های جنگ از نوع سنتی آن به جبهه های جنگ تجارت، سرمایه گذاری، فناوری، ارز، انرژی، آب، مواد غذایی و سایر ارزش ها تغییر خواهد نمود.

بدون تردید ویروس های بیولوژیک نیز بخشی از این جنگ بی رحمانه نامتقارن بدون ایجاد خونریزی و تخریب فیزیکی هستند. اخیراً، شاهد بودیم که 10 فروند پهباد تقریباً نیمی از امکانات فراوری و پردازش نفت عربستان سعودی را از بین برد.

جای تعجب نیست که با شیوع ویروس کرونا، نظریه های مبنی بر توطئه که این ویروس را ساخته دست بشر می دانند افزایش یابد و این موضوع را که این ویروس یک سلاح بیولوژیک ساخت چین بوده که در یک مرکز تحقیقات پزشکی نظامی در خارج از شانگهای توسعه یافته است را محتمل بدانند. در این راستا، سخنگوی دولت چین، ایالات متحده را برای ایجاد و انتشار این ویروس در ووهان در یک اقدام خصمانه برای مهار پادشاهی میانه مقصر دانست.

خدا را شکر هر دو طرف بعداً در این تبادل اتهامات، آتش بس اعلام کردند. با این وجود، حتی ذکر این احتمال نشان می دهد که اگر کسی بخواهد، می تواند از ویروس کرونا بعنوان یک سلاح بیولوژیکی مؤثر استفاده کند.

این ویروس باعث خانه نشینی ما شده و منجر به غرق شدن کشتی صنایع و سقوط سهام گشته، در زنجیره تأمین مواد غذایی اختلال ایجاد نموده و تحرکات جهانی را متوقف ساخته است. این در حالی است که شما به سختی می توانید به وسیله یک اقدام نظامی معمولی به این اهداف برسید.

حتی در حالی که بیشتر توجه ها به تأثیر ویروس بر سیاست های بهداشتی و مالی معطوف شده است پیامدهای امنیتی ناشی از شیوع آن نیز وجود دارد.

به نظر نمی رسد که برنامه جایگزینی برای مقابله با چنین شیوع بیماری و تأثیرات آن بر آمادگی و عملیات نظامی خود داشته باشیم. حتی در جدیدترین مفهوم استراتژیک ناتو یعنی در یک سند رسمی نیز، کلمه همه گیر، برای هدایت کردن دولتها به اتحاد برای آماده سازی در برابر تهدیدات آینده وجود ندارد.

خبرهایی وجود دارد مبنی بر اینکه بعضی از نیروهای نظامی با اجرای حملات جدیدی در عراق، سوریه و لیبی، سعی در سو استفاده از این بحران ویروس دارند.

من معتقدم که ویروس کرونا برای ما هشدار دهنده است مگر اینکه خودمان را برای یک واکنش جهانی مؤثر و غیر خودخواهانه آماده کنیم و به سمت ایجاد نظم جدید برای رسیدن به صلح، رفاه و تعادل زیست محیطی حرکت کنیم، در غیر این صورت متأسفانه بدترین حالت ممکن، به وقوع می پیوندد.

* اگر بپذیریم که نظم جهانی پساکرونا، نسبت به نظم فعلی متفاوت می باشد آیا این تغییرات، ساختاری و اساسی خواهند بود؟ کدام مفاهیم تغییرات اساسی را تجربه خواهند کرد؟

به خاطر بیاوریم که پس از جنگ جهانی دوم، درک مشترک از چرایی وقوع هر دو جنگ جهانی، ملی گرایی و عدم فراهم آوردن فضا برای ملل عظیم در صحنه جهانی بود.

اگر امروز تعداد بیشتری از کشورها راه دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا را ادامه دهند که می گوید هر کسی مسئول اعمال و رفتار خود است و اول کشور من، بعید است که در دوره پسا کرونا، ما به یک جهانی دوستدار محیط زیست، سالم، بدون درگیری، دارای نظم عادلانه جهانی در امور مالی، انرژی، تجارت و ژئوپلیتیک که آرزو همه ماست برسیم.

این یک دیدگاه رایج است که لزوماً دموکراسی های لیبرال، حکمرانان مؤثری نیستند. در عوض، شایستگی واقعی یک جامعه لیبرال، آزادی مطبوعات، اطلاعات و حاکمیت قانون آن است. این تضمین نماینده واکنش به موقع به شیوع ویروس نیست. سنگاپور آزادی اطلاعات به مراتب بیشتری را نسبت به چین دارد و کره جنوبی یک دموکراسی لیبرال است. واکنش آنها به بیماری همه گیر تا کنون نسبتاً پیروز بوده است، اگرچه شرایط آنها به اندازه استان هوبی چین زیاد جدی نبوده است.

بنابراین، راهکار یک نظام ترکیبی است که صدای مردم را به وسیله انتخابات مردمی با دادن قدرت تصمیم گیری بیشتر به شایسته سالارها ترکیب می نماید. تأکید ارزش آسیایی جمع گرایی بر فردگرایی عاملی است که به ظهور معجزه آسیای شرقی در نیمه دوم قرن گذشته شد که به عنوان یکی از دلایل اصلی پیروزیت این منطقه در مبارزه با همه گیری نسبت به ملل غربی شناخته شده است.

در این عصر سرعت و با توجه به درس هایی که از بحران ها و کشمکش های قبلی آموخته ایم، تأسف آور است که بگوییم یک کوشش مشترک نمی تواند به سرعت انجام شود و باید صبر کنیم تا دردها و ناامیدی هایمان در همه جای جهان بیشتر شود. ناگفته پیداست که بحران های جدی اجتماعی و سیاسی باعث تشدید اوضاع خواهد شد.